Advent: Maria is zwanger!

12 december 2010

Waarom geen seks voor het huwelijk, en waarom niet samenwonen? Deze preek geeft een aanzet om over die twee vragen verder te praten en daar dieper over door te denken. De nadruk ligt niet op teksten (die worden wel genoemd), maar op Gods wijsheid en liefde van waaruit Hij ons kwetsbare mens-zijn wil beschermen. Het mooie van wachten met seksuele omgang tot in het huwelijk is volgens deze preek dat seksualiteit zo echt een onderdeel wordt van gevende liefde en gevende trouw.

Lezen: Matteüs 1:18-25

Tekst: Matteüs 1:18

Het verhaal van Matteüs 1:18-25 is denk ik wel bekend bij iedereen. Jozef die in een droom van een engel te horen krijgt dat hij met Maria moet trouwen. Maar wanneer wij dit verhaal lezen kunnen onze gedachten gemakkelijk afdwalen. Maria blijkt zwanger terwijl ze nog niet zijn getrouwd, en daarom wil Jozef niet meer met haar verder. En voor ons is het dan duidelijk: Jozef denkt dat Maria vreemd gegaan is en wil van haar af. Of we denken dat het nog net iets anders zit: Jozef en Maria gingen al met elkaar naar bed, en nadat Maria hem verteld heeft dat ze zwanger is ziet Jozef het niet meer zitten.

 

Nu hebben dit soort gedachten alles te maken met het Nederland van de 21e eeuw waar wij in leven. Veel mensen om ons heen vinden het normaal dat jongens en meiden met elkaar naar bed gaan. En dat je voor je huwelijk eerst een tijd gaat samenwonen. En deze gedachten komen ook steeds meer in onze hoofden terecht. En in de hoofden van de jongeren. En dan komen de vragen: Waarom mag je dan niet samenwonen? En waarom zou je niet met elkaar naar bed gaan als je toch zeker van elkaar bent? Dat je je tot elkaar aangetrokken voelt is toch ook door God geschapen? Seksualiteit is toch een cadeau van onze Maker om van te genieten? En ik spreek in deze preek niet alleen de jongeren aan; want iedereen die hier zit en niet meer jong is, is wel jong geweest. En heeft toen, in de eigen verkeringstijd, ook de seksuele aantrekkingskracht gevoeld. Of heeft de verleiding om vooruit te grijpen op het huwelijk zelf ervaren.

 

Maar hoe kan het dat dit ook in de christelijke gemeente gebeurt? Seks voor het huwelijk. En samenwonen, openlijk of minder openlijk. Zien wij dan niet waarom God zegt: ‘Doe dat nou niet! Bewaar de seksuele omgang voor je man of je vrouw in het huwelijk.’ God is onze Maker. En het is vanuit zijn wijsheid dat Hij dit zegt. Niet om het ons moeilijk te maken, maar juist om ons kwetsbare mens-zijn te beschermen.

 

Dat we kwetsbare mensen zijn merken we aan de neiging om onze naaktheid te bedekken. We geven ons niet zomaar bloot. Ook man en vrouw zoeken daarvoor de schemering van de slaapkamer op. Seksuele omgang is door God zo geschapen dat het raakt aan je persoonlijkheid. Het doet wat met je. Het doet meer met je dan je misschien wel denkt. En daar moet je je dus niet in vergissen wanneer je jong bent en verkering hebt. Voor heel veel mensen is seksualiteit een consumptieartikel geworden. Iets waar je gewoon even van geniet, en er dan weer klaar mee bent. Maar hoe hard dat ook geroepen wordt, het is niet waar. Wat lopen er veel jongens en meiden, mannen en vrouwen rond met emotionele schade door seks. Doordat het te vroeg kwam, doordat je ertoe overgehaald werd, doordat het met een zekere dwang gepaard ging. Die dwang, dat gebeurt zo gemakkelijk. Een jongen zegt tegen z’n meisje: ‘Hou je dan niet van me? Als je van me houdt dan wil je toch?’ Jongens, dat is dwang. Daar maak je meer mee kapot dan je lief is. Maar omgekeerd kan het ook. Een meisje verleidt haar vriend. Ze weet dat hij eigenlijk wil wachten tot het huwelijk, maar zij zoekt waardering, zij zoekt zekerheid. En die meent ze te vinden in het met elkaar naar bed gaan. Heeft hij dan niet bewezen dat hij met haar verder wil?

 

Maar is dat niet erg arm? Zijn er niet andere manieren om te laten zien dat je echt je leven lang bij elkaar wilt blijven? Zoals het huwelijk. Daarin ben je toch veilig bij elkaar? Hoe vaak gebeurt het niet dat ook na seksuele omgang in de verkeringstijd de relatie nog weer uitgaat? En er is toch echt maar één eerste keer; zou je die ervaring niet met je levenspartner willen delen? Wat een schuldgevoelens kunnen mensen ook met zich meedragen. Bijvoorbeeld wanneer ze niet verteld hebben dat ze voor hun huwelijk een andere vriend of vriendin hebben gehad met wie ze naar bed zijn geweest. Schuldgevoelens kunnen er ook zijn wanneer je diep in je hart gelooft dat God seks voor het huwelijk verbiedt, maar je geeft er toch aan toe. En misschien kun je je geweten een tijd lang met succes sussen -wat overigens nog niet hoeft te gelden voor je vriend of vriendin- maar je voelt je niet vrij tegenover God. God weet dat de intieme seksualiteit, die het mens-zijn zo diep raakt, alleen in de veilige setting van het huwelijk tot z’n recht kan komen. Dus nog eens: God wil ons niet dwars zitten door seks voor, en buiten het huwelijk te verbieden, maar Hij wil ons als kwetsbare mensen beschermen! Laten wij daarom ook proberen de waarde van maagdelijkheid opnieuw aan te voelen. Je maagdelijkheid is de tijd waarin je beschermd opgroeit tot lichamelijke, maar vooral ook tot emotionele volwassenheid. Voordat je jezelf aan een ander kunt geven moet je eerst weten wie je zelf bent en wat je aan een ander te geven hebt. Wie zich te vroeg seksueel overgeeft doorbreekt de ring van bescherming en stort zich overhaast in het leven.

 

Dus om ons te beschermen verbiedt God seksuele omgang buiten het huwelijk. Hij heeft daarmee ons geluk op het oog. Maar waarom dan niet samenwonen?  Is dat niet een relatie net als het huwelijk? God ziet de relatie tussen man en vrouw niet als een puur individuele zaak. Elkaar trouw beloven is tussen twee mensen -hoeveel ze ook van elkaar houden- een kwetsbaar iets. Het gaat om trouw voor het leven! Daar heb je levenslang hulp bij nodig: van geloofsgenoten die elkaar helpen, van kerkmensen die om je heen staan. Daarom wil de Here dat het huwelijk een publieke zaak is. En als we dan bedenken hoe God met ons omgaat dan valt op dat Hijzelf ons hierin voorgaat. God ‘woont niet met ons samen’, maar Hij beloofde ons publiek eeuwige trouw! Dat was bij je doop. Wij volgen dus dankbaar het spoor van onze liefdevolle God wanneer we elkaar publiek trouw beloven in het huwelijk.

 

Dat God seksualiteit bedoeld heeft voor binnen het huwelijk blijkt uit verschillende bijbelteksten. In Genesis 2:24 lezen we hoe God het huwelijk instelt. Het huwelijk is Gods creatie. En dan staat er: ‘Zo komt het dat een man zich losmaakt van zijn vader en moeder en zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één van lichaam wordt.’ Deze grondwet uit het paradijs wordt onderstreept door Jezus in Matteüs 19:5 en door Paulus herhaald in Efeziërs 5:31. Denk verder ook aan 1 Korintiërs 7:2-5 en lees dan ook vers 9. Klip en klaar wordt daar duidelijk dat seksuele omgang in het huwelijk hoort. Wie nog een tekst wil moet Deuteronomium 22:28-29 eens lezen. Het lijkt daar te gaan over verkrachting; toch is dat niet zo, dat wordt namelijk in de verzen daarvoor al beschreven. Nee, het gaat in die verzen gewoon om seks voor het huwelijk. Zij worden ‘betrapt’ staat er, dus nadat ze zich hadden verborgen om zich aan elkaar te geven. En de bijbelse regel die hieruit naar voren komt is deze: gemeenschap is hetzelfde als het aangaan van een huwelijk. Die ene nacht staat voor een heel leven. Seks is niet los verkrijgbaar. Een meisje is ook een vrouw. Wil je dat zij jouw vrouw voor het leven wordt? En een jongen is ook een man. Zie je hem als de man van je leven? Overigens moet uit die verzen in Deuteronomium 22 niet worden opgemaakt dat wie met elkaar naar bed zijn geweest moeten trouwen. In Israël moesten de ouders dan nog steeds met het huwelijk instemmen. Voor vandaag geldt ook niet dat seksuele omgang betekent dat je dus met elkaar moet trouwen. Uit die zonde moet geen verdere slechtheid voortkomen. Wel blijft staan dat God alleen ruimte geeft voor seksualiteit binnen het huwelijk.

 

Het mooie van wachten met seksuele omgang tot de trouwdag is dat het je relatie ook alleen maar sterker maakt. Wie in de verkeringstijd heeft mogen ervaren dat je je beiden kon beheersen zal dat meenemen het huwelijk in. Want ook in je huwelijk geldt toch dat er zelfbeheersing gevraagd wordt? Omdat je partner niet altijd wil of kan. Maar de zelfbeheersing is toch ook nodig naar derden toe buiten het huwelijk? Het mooie van wachten is dat seksualiteit zo echt gaat horen bij gevende liefde en gevende trouw.

 

Als het gaat over seks voor het huwelijk is ook Maria’s uitroep in Lucas 1:34 onthullend. Wanneer de engel Gabriël Maria vertelt dat ze zwanger zal worden en een kind ter wereld zal brengen, zegt zij in alle verbaasde oprechtheid: ‘Maar hoe kan dat? Ik heb immers nog nooit gemeenschap met een man gehad.’ Wat is dat een heerlijke vrijmoedigheid. Stel dat het jou als jongvolwassen meisje gevraagd wordt: ‘Ben je wel eens bang dat je zwanger bent?’ Heb jij dan ruimte voor een vrijmoedig antwoord: ‘Nee joh, ik ben nog nooit met een man naar bed geweest!’ En stel nou eens dat Jozef en Maria seks voor het huwelijk heel normaal hadden gevonden. Of dat ze af en toe aan hun verlangens hadden toegegeven, dan waren ze niet inzetbaar geweest voor de plannen van de Here. Hij kan hen juist gebruiken omdat zij gewoon naar de wet van de Here leven. In dankbare gehoorzaamheid.

 

Maar wat is er nu eigenlijk aan de hand in Matteüs 1:18-25? Het is niet zo dat Jozef denkt aan ontrouw van Maria. Vers 18 is namelijk heel duidelijk: ‘Maria bleek zwanger te zijn door de heilige Geest’. Het was voor haar omgeving niet alleen duidelijk dat ze zwanger was, maar het was duidelijk dat ze zwanger was van de heilige Geest. Viel het begin van haar zwangerschap niet samen met de periode dat ze bij haar tante Elisabeth verbleef? Ging het verhaal van Elisabeths wonderlijke zwangerschap ook niet rond in heel Judea? Dus God was bezig bijzondere dingen te doen. Jozefs motief om bij Maria weg te gaan is daarom ook niet dat hij haar verdenkt van ontrouw. Nee, hij wil haar helemaal vrijgeven voor het werk van God in haar. De engel in zijn droom vertelt hem niet dat Maria zwanger is door de Geest, dat wist hij al lang, maar de engel geeft Jozef een opdracht: ‘Trouw met Maria, want beste zoon van David, de Messias moet uit het geslacht van David geboren worden’. In de laatste zin van vers 20 moet de nadruk vallen op het woordje ‘heilige’. De engel zegt: ‘Het kind dat Maria draagt is verwekt door de Geest, die de heilige is.’ Dan hoef jij, Jozef, dus niet terug te schrikken. Wees niet bang Maria bij je te nemen. Wanneer de derde in je huwelijk de heilige Geest is betekent dat nooit een doorkruising van je huwelijk.

 

Het geslacht van David moet z’n Bevrijder ontvangen uit Gods hand. Dat is hier de boodschap. Breder: de mensheid brengt zijn eigen Redder niet voort. Die moet ons gegeven worden. Jezus’ afkomst is hemels. God redt. En God vervult zelf zijn eigen beloften. De mens moet zijn Redder willen ontvangen.

 

Wanneer wij een laatste blik slaan op Matteüs 1 dan valt ons vers 25 nog op. Jozef doet wat de engel zegt, hij neemt Maria bij zich als vrouw, dus ze trouwen, en dan staat er: ‘maar hij had geen gemeenschap met haar voordat ze haar zoon gebaard had’. Dat is een zinnetje waar je gemakkelijk van kunt gaan blozen. Waarom moeten wij dat nou weten? Dit hoort toch bij de slaapkamergeheimen van Jozef en Maria? Maar goed, waarom doen zij dit? Het is respect. Ontzag voor het heilige, het kindje dat in Maria groeit. Dit respect na de trouwdag is hetzelfde als de schroom waardoor Jozef Maria wilde verlaten. Nu houdt Jozef weer afstand en wacht met de seksuele eenwording. Misschien is hier iets van te leren voor iedereen die verkering heeft. Jozef en Maria wachtten met seksuele omgang uit respect voor Gods Zoon. Kun jij dat ook? Wachten, uit respect voor God? Amen.