Het geloof is geen gelopen race. Oftewel: je bent er nog niet. Het is nog niet klaar. Je kunt nog niet gaan relaxen. Ik denk dat de meesten van ons dat ook wel doorhadden. Geloven kost moeite. Het vraagt doorzetten. Het zou natuurlijk lekker zijn als het vanzelf ging maar dat is over het algemeen niet onze ervaring.

Dat zit ook in ons jaarthema: Ga met God. Daar zit beweging in. Je bent onderweg. In Hebreeën 12 gaat het over ‘een wedstrijd lopen’. Voor de jongens en meisjes: denk aan de avondvierdaagse. Of je nou vijf of tien kilometer loopt, als je op zo’n avond onderweg bent kun je niet zomaar stoppen. Ook niet als je moe bent. Je moet doorlopen, anders kom je niet bij de finish. En zo is het ook met geloven: het is nog niet klaar. De finish ligt nog voor ons. Je hebt je medaille nog niet in je zak. Dat wil die uitdrukking ‘het is geen gelopen race’ ook zeggen: alsof je al binnen bent. Nee dus. We zijn nog onderweg.

En er zijn toch ook afhakers? Mensen die uit de race stappen. Die zeggen: ik kap ermee. Misschien heb je zelf ook wel eens momenten waarop je denkt: ik ben het zat, ik hou dit niet vol. Heftig is dat, als je bij jezelf merkt dat je er doorheen zit.

Wat geloven je kost

Waar komt dat door? Omdat geloven je wat kost. Daarom gaat het niet vanzelf. Het vraagt inzet. Net zoals een avondvierdaagse inzet vraagt. En een marathon helemaal. Ik zet even op een rijtje wat geloven je kan kosten. Het kan je een relatie kosten. Jij gelooft, je vriend of vriendin niet. Om die reden maak je het uit. Het kost je een relatie. Verder kost geloven je geld. Je betaalt mee aan de kerk. Wat misschien nog wel dichterbij komt: geloven kost je tijd. Je zit hier op zondag en je doet mee aan activiteiten door de week. Geloven kan ook betekenen dat mensen wat meewarig naar je kijken. Op je werk of opleiding of sportclub. Je telt niet echt mee. Dat is best een hoge prijs die je dan betaalt voor je geloof. Maar wat geloof je misschien nog wel het meest kost is energie. De energie om tegen jezelf in te gaan. Je weet wat God van je vraagt maar je eigen verlangens zijn sterker. Je doet liever je eigen zin. Dan kost het heel veel energie om daar tegen te strijden en om toch te doen wat God wil.

Nu zegt de Hebreeënbrief: zet door, ook als het je veel gaat kosten. Hebreeën 12 is een oproep: doorzetten! Maar hoe doe je dat? En waarom zou je dat eigenlijk doen? Daar gaat het over vanmorgen.

Wat je ziet aan Jezus’ rug

In Hebreeën 12 zegt God dat je om vol te houden naar Jezus moet kijken. Vers 2: ‘Laten we daarbij (bij het vastberaden de wedstrijd lopen) de blik gericht houden op Jezus, de grondlegger en voltooier van ons geloof.’ Weet je wat je ziet als je achter Jezus aangaat en naar Hem kijkt? Dan zie je zijn rug. Met daarop de littekens van zijn lijden. De striemen van toen Hij geslagen werd voor ons, toen Hij de kruisbalk droeg naar Golgota. Jezus deed dat uit liefde voor ons. Als je je blik op Jezus gericht houdt zie je zijn liefde voor jou. Je ziet het aan zijn rug: Hij hield vol. En je realiseert je: het kostte Hem nog veel meer dan dat het mij kost. Hij hing daar naakt aan het kruis, door mensen bespot, door God verlaten. Hij deed dit, zodat het jou bespaard blijft.

Wat je ziet in Jezus’ doop

Ik denk hierbij ook aan de doop. Ook in de doop zie je dat volhouden Jezus meer kostte dan dat het jou kost. Dopen is een feest. Gedoopt worden is een feest. En dat is het omdat wij slechts een paar druppeltjes water op ons voorhoofd krijgen. Maar Jezus moest helemaal kopje onder. Toen Hij gedoopt werd ging Hij kopje onder in de rivier waarin de zonde en het kwaad van mensen was weggewassen. Schoon ging Hij erin, vuil kwam Hij eruit. Die zonde en het kwaad van de mensen heeft Hem uiteindelijk het leven gekost. Ook wie nu gedoopt wordt door onderdompeling brengt het er levend vanaf: je wordt op tijd weer omhoog getrokken. Maar Jezus’ doop werd zijn dood. Hij ging echt ten onder in het verstikkende, vuile water van onze zonden. Toch zette Jezus door. Hij hield vol. Hij haakte niet af. En daarom kom jij er met een paar druppeltjes water vanaf. Ook in het water van de doop zie je Jezus’ liefde voor jou. Kijk naar dat water: Hij onderging dit in jouw plaats, om jou te redden.

Toon mij dat Christus heel mijn weg gelopen heeft

Zo kun je het volhouden. Zo kun je doorzetten in je geloof. Door je blik gericht te houden op Jezus. Want kijken naar Jezus betekent: zijn liefde voor je zien. Kijken naar Jezus betekent: zien dat het Hem meer kostte dan het jou ooit zal kosten. Kijken naar Jezus is ontdekken dat Hij volhield om jou te redden. Het is wat dat lied van Sela zegt, we gaan het straks zingen na de preek: ‘Heer, wijs mij uw weg’. Aan het einde van dat lied zing je: ‘Als ik de weg niet weet, de hoop opgeef, toon mij dat Christus heel mijn weg gelopen heeft.’ Dat is het precies. Ik weet niet of Hans Maat Hebreeën 12:2 in gedachten had toen hij dit lied maakte, maar dit is wat je ziet als je de blik gericht houdt op Jezus. Hij heeft heel de weg al voor mij gelopen. Jezus is de grondlegger en de voltooier van ons geloof, staat er in Hebreeën 12:2. Hij stond aan het begin, maar Hij staat ook al aan het eind. Hij geloofde in onze plaats. Jezus is niet alleen in onze plaats gestorven, maar Hij heeft ook in onze plaats geleefd. En in dat leven heeft Hij zijn Vader liefgehad en gediend op een volmaakte manier. In onze plaats, omdat wij het niet meer konden. Dat moet voor ons de reden zijn om vol te houden. Om door te zetten, ook als het geloof je heel veel gaat kosten. Stap niet uit de race maar ga door. Omdat Jezus heel je weg al gelopen heeft.

Niet je eigen kracht

Dit betekent ook dat je niet moet proberen het in eigen kracht vol te houden. Zo is die oproep van Hebreeën 12 ook niet bedoeld. Maar wat gebeurt het gemakkelijk dat je er zo mee bezig bent: ik moet volhouden, ik moet doorzetten. Maar je wordt er vreselijk moe van. En je valt jezelf voortdurend tegen. Dag 23 van het boek Ga met God zegt: Achter Jezus aan gaan betekent in de eerste plaats dat je met Jezus’ ogen naar jezelf kijkt. Oftewel: wordt liefdevol en mild voor jezelf. Blijf jezelf niet aanklagen als Jezus de aanklacht al lang aan het kruis heeft gespijkerd. Als Jezus je niet veroordeelt maar vergeeft, hou dan op jezelf te veroordelen. Proberen door te zetten in eigen kracht doet tekort aan Jezus.

Het is de moeite waard: Gods Zoon werd er mens voor

Zet dus door in je geloof, ook als het je veel gaat kosten, door te kijken naar Jezus. Hij heeft heel jouw weg al gelopen. In Jezus zie je dat leven met God de moeite waard is. Anders zou Gods Zoon er toch geen mens voor zijn geworden? Anders zou Gods Zoon zich er toch niet zoveel moeite voor hebben gegeven? Niets verplichtte Gods Zoon om naar de aarde te gaan. Niets verplichtte Hem om een kwetsbaar mens te worden. Geheel vrijwillig onderging Hij de spot, het lijden, de dood. Hij hield vol omdat het leven met God de moeite waard is. Daarom zette Hij door. Aan het begin van de preek stelde ik de vraag: waarom zou je eigenlijk volhouden? Waarom zou je doorzetten in je geloof? Dit is het antwoord: het leven met God is de moeite waard. Dat zie je aan Jezus: anders was Gods Zoon toch geen mens geworden?

Zet jij door?

Mag ik nu eens vragen: hoe ben jij bezig met doorzetten? En let op, geloven vraagt ook van mij doorzetten. Het is niet zo dat ik hier een gemakkelijk verhaal hou over volhouden in het geloof omdat het mij nou zo gemakkelijk zou afgaan. Nee zeker niet. Het kost mij ook doorzetten. Ook voor mij is het geloof geen gelopen race. Ik zit er net als u en jij nog midden in. We zijn samen onderweg. Maar juist daarom stel ik die vraag: hoe ben jij bezig met doorzetten? Misschien zeg je: ik herken dat helemaal niet zo in mijn leven. Doorzetten, hoezo? Het gaat bij mij allemaal zijn gangetje. Dat kan, dat je je niet druk maakt over volhouden en doorzetten. Maar vraag je dan toch eens af hoe dat kan. Ik denk dat geloven je eigenlijk altijd wat gaat kosten. God dienen snijdt altijd in je eigen vlees. Wie God liefheeft ontdekt maar al te vaak nog meer van zichzelf te houden. Wat God van je vraagt en wat jij zelf wil botst geregeld. Op het moment dat geloven je niks kost moet je je afvragen of je niet te vaak kiest voor jezelf. En je oude mens, de zonde in je, laat je denken dat een stilstaand geloof ook goed is. Dat je er met een geloof waar verder geen groei in zit ook wel komt. Maar denk nog even aan de avondvierdaagse. Als jij stilstaat, kom je er dan? Nee toch? Wie stil blijft staan stapt daarmee uit de race. Wie stil blijft staan kan nooit finishen.

God wil dat je volhoudt

Maar daarom is het juist zo mooi dat God je voor keuzes zet. God spoort je niet alleen aan om vol te houden maar Hij laat ook dingen in je leven gebeuren waardoor jij moet kiezen. Hebreeën 12 zegt: God voedt je op. Het leven is een leerschool. En wees maar blij dat God je opvoedt want dat betekent dat jij zijn kind bent. God steekt energie in je. Hij heeft het beste met je voor. God wil dat je volhoudt. En daarom verstoort Hij soms de rust in je leven. Maar wat is dat bevrijdend! Als jij in een sukkeldrafje geraakt was of ingekakt op een bankje langs de route bent gaan zitten, dan komt God en Hij jut je weer op. Zie het bevrijdende daarvan. Jij kunt het wel best vinden allemaal, hoe het met je gaat en met je geloof, dat het allemaal zijn gangetje gaat, maar dan gebeurt er iets in je leven waardoor God je weer helemaal wakker schudt: kom op, er is nog een race te winnen. Vaak zijn dit ook precies de momenten waarop je merkt dat God je ondersteunt en helpt. Je loopt niet alleen.

Aan Jezus’ hand

Dat is ook het mooie van het schilderij hier voor op de preekstoel. Speciaal gemaakt voor deze maand. Want ‘achter Jezus aan’ wordt ‘gaan aan zijn hand’. Kijk, Jezus heeft heel de weg al voor mij gelopen, denk aan dat lied van Sela. Jezus heeft de overwinning al behaald. In mijn plaats. Of omgekeerd geformuleerd: in de persoon van Jezus heb ik de overwinning al behaald. In Jezus meer dan overwinnaars (Romeinen 8:37). Wat is het dus belangrijk om bij Jezus te horen. Om met Hem verbonden te zijn in geloof. Wat is het belangrijk om Hem in het oog te houden.

Concreet: kijken naar Jezus

Hoe doe je dat nou concreet, hoe hou je je blik gericht op Jezus? Bedenk allereerst dat je dat zowel alleen als samen kunt doen. Neem tijd voor persoonlijke omgang met Jezus in bijbel lezen en gebed. Maar doe dat ook samen met andere christenen waarbij je eerste kring de gemeente is waar je bij hoort. Ten tweede, gebruik zowel woorden als beelden om je blik op Jezus gericht te houden. Lees zijn woorden in de bijbel, de evangeliën. Maar lees ook in het Oude Testament hoe Gods Zoon bezig was de wereld binnen te komen. Lees in de brieven van het Nieuwe Testament hoe Gods Zoon in deze wereld zijn koninkrijk vestigt. Verder, zing over Hem en luister naar liederen over Hem. Maar gebruik ook beelden. Wij zijn visueel ingestelde mensen. Wanneer Hebreeën 12:2 zegt dat wij onze blik op Jezus gericht moeten houden is dat figuurlijk bedoeld. Tegelijk mogen afbeeldingen (kunst, iets wat uitgebeeld wordt) je helpen. Ten derde, om je blik op Jezus te richten kun je ook aandacht geven aan het kerkelijk jaar. Wij leven nu in de veertig dagen tijd. Aan het einde van de maand is het Goede Vrijdag, op 1 april vieren we Pasen. Daar goede aandacht aan geven is je blik richten op Jezus. En dat geldt ook voor Kerst, waarmee het kerkelijk jaar begint, en voor Hemelvaart en Pinksteren. Het zijn de heilsfeiten: Jezus’ geboorte, Jezus’ dood, zijn opstanding, zijn hemelvaart en zijn oogst. Blijf daarnaar kijken om vol te houden. Blijf deze dingen doen om door te zetten. Want volhouden betekent finishen. En waarom zou jij bij de pakken neer gaan zitten als Jezus je bij de hand pakt? Amen.